Mijn laatste blog op deze plek en trots op mijn zoon. Of postuum trots?

Robbin was nog jong, het was nog vóór het 'alle jongeren hebben een mobieltje-tijdperk'.
Hij had wel een computer op zijn kamer. Dat was handig op de middelbare school. Voor huiswerk.
Robbin had nooit zoveel tijd nodig voor zijn huiswerk. Hij was slim. En handig.

Handig met het werken op de computer. Hij maakte voor mij een prachtige website. Hij was er trots op. Hij had het helemaal zelf uitgepuzzeld hoe dat moest.
Ik was er ook trots op, het zag er zo mooi uit. En ik was heel trots op mijn knappe zoon. (en ik ben dat nog steeds)

In januari 2008 ging mijn  nieuwe site online.

Ik leerde van Robbin hoe ik zelf dingen kon wijzigen op mijn site. Hij was enorm geduldig. Stapsgewijs, deed hij het voor, en liet hij het me vooral ook zelf doen. Dat was hard nodig. Want ach, ik en computers...

Het programma waarin ik werkte (en nog steeds werk) is niet heel gebruiksvriendelijk. Sinds 2008 is er natuurlijk ook nogal wat veranderd. En daarom is mijn website nu stap voor stap, pagina voor pagina aan het veranderen. Ik kan dat niet zelf. Betty doet dat voor mij. Zo fijn!

Kijk, dit wordt de nieuwe site. Met een andere banner.

Het 'omdat je iets wilt betekenen' (tekentherapie) maakt plaats voor 'kleurrijk leven- ruimte voor rouw' . Dat zijn voor mij de twee sporen geworden waartussen ik mij beweeg. De vernieuwing komt geleidelijk aan, ik kan niet meer tegen 'deadlines', alleen het woord al...

Dit is een pagina van mijn nieuwe website, waar veel over mijn boek te vinden is.

En vanaf nu, kun je hier ook mijn blogs vinden.

tussen twee sporen...

En wat mijn oude en nieuwe website betreft: ik beweeg me voorlopig nog even tussen twee sporen.

Ik ben trots op mijn zoon. Of moet ik zeggen 'postuum trots' ? Dankjewel lieve Robbin.

Verbinding in tijden van rouw.

Verbinding.

Ik lees het vandaag in verschillende blogs en artikelen over rouw.
Hoe belangrijk dat is. Je verbonden voelen. Met jezelf, met anderen.
Verbinding met delen van jezelf. Alle gevoelens die er mogen zijn. Verdriet, boosheid, eenzaamheid, maar ook weer blij kunnen zijn, krachtige delen. Kunnen huilen en kunnen zingen. Bewegen en stilzitten, stilstaan bij. Vooruit en achteruit.
Verbinding met anderen. Jezelf durven laten zien, in alles wat is. Of juist even heel stil jezelf niet laten zien, omdat je tijd voor jezelf nodig hebt. Weten dat er steunende mensen zijn, is ook een soort verbinding.

Na mijn artikel in de krant, kreeg ik heel lieve reacties. En ik heb bijzondere gesprekken gevoerd. Met vrienden, familie, collega's. Met lotgenoten.

Luisteren en praten. Er zijn voor elkaar. Steun door verbinding.

En ik denk aan het hartlabyrint. De weg van binnen naar buiten en van buiten naar binnen. Ze horen bij elkaar, wat mij betreft. Ze verbinden mijn binnen- en buitenwereld.

Vandaag voel ik verbinding.

Als je geen woorden hebt, laat dan de kleuren spreken. Maar praat als je wilt.

Mijn hoofd zit vol woorden voor minstens tien boeken. Woorden die voor mij belangrijk zijn. Ze gaan over leven en over rouw. Over rouw en overleven. Misschien ken je mij al een tijdje en ken je mijn verhaal. Drie jaar geleden overleed mijn zoon. Ik vind het fijn als ik mijn verhaal kan vertellen. Als ik de naam van mijn zoon mag noemen. Robbin.

Soms teken ik. Of ik schilder. Gewoon abstract, intuïtief . Want ook al zit ik vol verhalen, soms kan ik de woorden niet vinden om uit te spreken. En soms wil ik de woorden alleen maar voelen.
Ik vind het ook fijn om collages te maken. Bladerend door tijdschriften zijn er meteen beelden die me aanspreken, plaatjes waar ik blij van word, of die me troosten. Gisteren zag ik een collage die ik 3 jaar geleden maakte.

Het was voor mij een beeld voor hoop. Het roodborstje (troostvogeltje) en de sneeuwklokjes.
Ik heb de beelden toen verder niet geanalyseerd. Waarom zou ik? Een beeld zegt genoeg. Het maken was fijn.
Gisteren keek ik naar de collage en zag opeens betekenissen van de drie vogeltjes in de lucht, en de drie sneeuwklokjes. Alleen ikzelf kan zo'n beeld vertalen. Het is mijn interpretatie. Ik schreef erover op Facebook: collage met tekst

Ik vind het fijn om taal en tekenen te combineren. Het is een zoektocht naar hoe ik op een dag mijzelf wil uiten. Vanochtend ben ik begonnen met schrijven, om een gedachtegang te laten stromen. En vanmiddag ga ik schilderen.
Elke dag is een zoektocht geworden. Rouw gaat niet over, wordt niet verwerkt. Ik hoor tegenwoordig vaak de uitdrukking 'rouw verweven in je leven'. Dat vind ik mooi.

Op 21 maart is het drie jaar geleden dat Robbin overleed. Tijd heelt geen wonden, en soms lijkt het zelfs of rouw erger wordt, het gemis groter. Dat hoor ik van meer ouders. Maar door de tijd heen heb ik een weg gevonden om ermee om te gaan. Gesteund door mensen die stukjes met me meeliepen (letterlijk en figuurlijk).

Vanuit mijn werk als tekentherapeut, aangevuld met de opleiding tot rouwbegeleider, loop ik nu met anderen mee. Samen oplopen in dat land van rouw is een bijzondere weg.

Ben jij ook op zoek naar een creatieve vorm van jezelf uiten? Je kunt een afspraak maken voor 'individueel tekenen' . Dat kan ook schilderen of collage maken zijn. En praat als je wilt of werk in stilte. Welkom. 

Ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben ik gaan praten..

'Ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben ik gaan praten.'

Ik lees de review die een cliënt me toestuurde. En opeens denk ik: zo ben ik ook begonnen. In een eerste tijd van rouw in mijn leven, kon ik er niet over praten. Het ging toen om verlies van een mooie baan, waarbij ik me aan de kant gezet voelde. Praten deed gewoon teveel pijn en daardoor zocht ik mijn toevlucht in tekenen en kleuren.

schilderij dat ik maakte tijdens de ziekte van mijn zoon.
 Laag over laag steeds meer donkere kleuren..

Later, in verschillende periodes van rouw (verlies van gezondheid van mijn zoon) (verlies van dierbaren), waarbij ik steeds mezelf kon uiten in kleurrijke schilderijen, kwamen langzamerhand woorden bij de beelden die ik tekende. Ik schreef gedichten bij schilderijen, of ik maakte juist tekeningen bij gedachten-gedichten.

Woord en beeld versterken elkaar. Ik dacht dat er tussen tekentherapie en gesprekken een mooie vorm zou zijn voor rouwbegeleiding. En natuurlijk is kennis over rouw ook belangrijk daarbij. Daarom volgde ik een training tot rouwbegeleider.

Dit is de mooie review van een cliënt die kwam om een herinneringsschilderij te maken. (Ik mag hem delen)
" Dat rouw ruimte kan krijgen en er mag zijn heb ik bij Wilma Koolstra mogen ervaren.Wilma begrijpt als geen ander dat rouw individueel is. Zij geeft je als mens ruimte maar ook de houvast en het vertrouwen die je nodig hebt om te kunnen rouwen. Zonder druk, verplichtingen en vastgestelde stappen zoals bij andere vormen van therapie gebruikelijk is. Je mag bij haar zijn zonder te moeten. Wil je praten, dan kan dat. Wil je iets creëren, dan kan dat. Wil je dit niet, dan is het ook goed. Voor mij betekende dit dat ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben gaan praten. Er kwamen gaandeweg zoveel herinneringen en gevoelens opborrelen, dat ik hiervan best een beetje opkeek. 22 jaar is natuurlijk best lang geleden en als je dan in rouw positieve sprankjes hoop en licht naar boven voelt komen ben je daar best van onder de indruk kan ik je vertellen. Zonder Wilma had ik dit nooit kunnen ervaren en ik ben haar hier eeuwig dankbaar voor."

Taal en tekenen van rouw

Vandaag heb ik een tekening en tekst uit voorraad samengevoegd. Taal en tekenen is zo'n fijne combinatie. Als rouw alle kanten uitgaat, is het fijn om vertrouwen te hebben. Het labyrint is voor mij een mooi symbool daarvoor. Er is 1 weg, je kunt niet verdwalen. 
En op kleurloze, verkleurde stukken, weet ik dat er altijd weer kleur komt. Terwijl ik dit schrijf, kijk ik naar buiten en zie ik de vrolijk gekleurde narcis die zich niks aantrekt van het grijze weer.

'Iedereen die treurt en rouwt zou eigenlijk door zulke troostvogeltjes omringd moeten worden'

Vandaag kreeg ik een mooie reactie op mijn boek. Ik deel hem graag. 

Weet je wat? Ik loop een stukje met je mee.

"Dag Wilma, ik zou je nog iets schrijven over 'Kan ik iets voor je doen?' en hier ben ik dan. Ik vind dat je een prachtig boek hebt gemaakt/getekend/geschreven/gecreëerd... hoe zeg ik het best? De afbeeldingen vind ik heel mooi en puur, ze gaan recht mijn hart binnen en door hun soberheid kom je in een landschap van gemis terecht. Veertje is zo'n mooi, hartveroverend figuurtje en de troostvogels zijn zo lief en goedhartig; iedereen die treurt en rouwt zou eigenlijk door z​ulke​troostvogeltjes omringd moeten worden. De tekst is minimaal, maar elk woord is welgekozen, waardoor er ruimte is voor alle vormen van verlies en gemis. En daarbij vind ik er van begin tot einde verschillende stappen van een rouwproces in terug die jij gewoon laat zien, die wij als lezers/kijkers gewoon ervaren, zonder dat ze worden vernoemd. Als ik door het boek blader denk ik dikwijls 'o ja', en dan weer wat later 'ja, dat ook', of weer 'ja, zeker!' Wat Veertje meemaakt is heel herkenbaar voor mij en ik veronderstel voor heel veel mensen.

Het is een boek met heel veel mogelijkheden en veel lagen. Het is zo mooi dat het als kijkboek op de salontafel kan liggen, het is zo simpel en ongecompliceerd dat je het kan gebruiken om met kinderen over verlies en rouw te praten, en het heeft zo'n diepgang dat het ook volwassenen direct van hart tot hart aanspreekt, om maar iets te zeggen ... ik ben zeker dat anderen er nog heel wat meer kunnen over vertellen.
Ik ben heel blij met dit boek, Wilma, en ik voel heel veel bewondering voor jou, dat je je verdriet kunt omzetten in zoiets moois en teers. Bedankt om dit te delen en veel liefs, 

Lut V.S. " 

Tussen de wereld van veel woorden en zwijgen...beeldtaal.

Tussen de wereld van veel woorden en zwijgen , ligt een wereld vol beelden en herinneringen. Vanochtend mocht ik luisteren naar een persoonlijk levensverhaal en hoorde ik het verlangen van vormgeven van iets ‘met een ladder naar de hemel’. Met meegebrachte plaatjes en herinnerdingen ging ze aan het werk. De basis werd een smalle plank, die een eerste grondkleur kreeg, met daarop een prachtig borduurwerk. 
Gaandeweg vertelde ze hoe ze bij haar gevoel kwam, een beetje verbaasd dat dat na zoveel jaren zo opborrelde. Ze deelde mooie herinneringen met mij.

Beeldend vormgeven, wat is het mooi. 

(Zonder foto, die vind ik te persoonlijk)