Als je geen woorden hebt, laat dan de kleuren spreken. Maar praat als je wilt.

Mijn hoofd zit vol woorden voor minstens tien boeken. Woorden die voor mij belangrijk zijn. Ze gaan over leven en over rouw. Over rouw en overleven. Misschien ken je mij al een tijdje en ken je mijn verhaal. Drie jaar geleden overleed mijn zoon. Ik vind het fijn als ik mijn verhaal kan vertellen. Als ik de naam van mijn zoon mag noemen. Robbin.

Soms teken ik. Of ik schilder. Gewoon abstract, intuïtief . Want ook al zit ik vol verhalen, soms kan ik de woorden niet vinden om uit te spreken. En soms wil ik de woorden alleen maar voelen.
Ik vind het ook fijn om collages te maken. Bladerend door tijdschriften zijn er meteen beelden die me aanspreken, plaatjes waar ik blij van word, of die me troosten. Gisteren zag ik een collage die ik 3 jaar geleden maakte.

Het was voor mij een beeld voor hoop. Het roodborstje (troostvogeltje) en de sneeuwklokjes.
Ik heb de beelden toen verder niet geanalyseerd. Waarom zou ik? Een beeld zegt genoeg. Het maken was fijn.
Gisteren keek ik naar de collage en zag opeens betekenissen van de drie vogeltjes in de lucht, en de drie sneeuwklokjes. Alleen ikzelf kan zo'n beeld vertalen. Het is mijn interpretatie. Ik schreef erover op Facebook: collage met tekst

Ik vind het fijn om taal en tekenen te combineren. Het is een zoektocht naar hoe ik op een dag mijzelf wil uiten. Vanochtend ben ik begonnen met schrijven, om een gedachtegang te laten stromen. En vanmiddag ga ik schilderen.
Elke dag is een zoektocht geworden. Rouw gaat niet over, wordt niet verwerkt. Ik hoor tegenwoordig vaak de uitdrukking 'rouw verweven in je leven'. Dat vind ik mooi.

Op 21 maart is het drie jaar geleden dat Robbin overleed. Tijd heelt geen wonden, en soms lijkt het zelfs of rouw erger wordt, het gemis groter. Dat hoor ik van meer ouders. Maar door de tijd heen heb ik een weg gevonden om ermee om te gaan. Gesteund door mensen die stukjes met me meeliepen (letterlijk en figuurlijk).

Vanuit mijn werk als tekentherapeut, aangevuld met de opleiding tot rouwbegeleider, loop ik nu met anderen mee. Samen oplopen in dat land van rouw is een bijzondere weg.

Ben jij ook op zoek naar een creatieve vorm van jezelf uiten? Je kunt een afspraak maken voor 'individueel tekenen' . Dat kan ook schilderen of collage maken zijn. En praat als je wilt of werk in stilte. Welkom. 

Ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben ik gaan praten..

'Ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben ik gaan praten.'

Ik lees de review die een cliënt me toestuurde. En opeens denk ik: zo ben ik ook begonnen. In een eerste tijd van rouw in mijn leven, kon ik er niet over praten. Het ging toen om verlies van een mooie baan, waarbij ik me aan de kant gezet voelde. Praten deed gewoon teveel pijn en daardoor zocht ik mijn toevlucht in tekenen en kleuren.

schilderij dat ik maakte tijdens de ziekte van mijn zoon.
 Laag over laag steeds meer donkere kleuren..

Later, in verschillende periodes van rouw (verlies van gezondheid van mijn zoon) (verlies van dierbaren), waarbij ik steeds mezelf kon uiten in kleurrijke schilderijen, kwamen langzamerhand woorden bij de beelden die ik tekende. Ik schreef gedichten bij schilderijen, of ik maakte juist tekeningen bij gedachten-gedichten.

Woord en beeld versterken elkaar. Ik dacht dat er tussen tekentherapie en gesprekken een mooie vorm zou zijn voor rouwbegeleiding. En natuurlijk is kennis over rouw ook belangrijk daarbij. Daarom volgde ik een training tot rouwbegeleider.

Dit is de mooie review van een cliënt die kwam om een herinneringsschilderij te maken. (Ik mag hem delen)
" Dat rouw ruimte kan krijgen en er mag zijn heb ik bij Wilma Koolstra mogen ervaren.Wilma begrijpt als geen ander dat rouw individueel is. Zij geeft je als mens ruimte maar ook de houvast en het vertrouwen die je nodig hebt om te kunnen rouwen. Zonder druk, verplichtingen en vastgestelde stappen zoals bij andere vormen van therapie gebruikelijk is. Je mag bij haar zijn zonder te moeten. Wil je praten, dan kan dat. Wil je iets creëren, dan kan dat. Wil je dit niet, dan is het ook goed. Voor mij betekende dit dat ik ben gaan creëren en beetje bij beetje ben gaan praten. Er kwamen gaandeweg zoveel herinneringen en gevoelens opborrelen, dat ik hiervan best een beetje opkeek. 22 jaar is natuurlijk best lang geleden en als je dan in rouw positieve sprankjes hoop en licht naar boven voelt komen ben je daar best van onder de indruk kan ik je vertellen. Zonder Wilma had ik dit nooit kunnen ervaren en ik ben haar hier eeuwig dankbaar voor."

Taal en tekenen van rouw

Vandaag heb ik een tekening en tekst uit voorraad samengevoegd. Taal en tekenen is zo'n fijne combinatie. Als rouw alle kanten uitgaat, is het fijn om vertrouwen te hebben. Het labyrint is voor mij een mooi symbool daarvoor. Er is 1 weg, je kunt niet verdwalen. 
En op kleurloze, verkleurde stukken, weet ik dat er altijd weer kleur komt. Terwijl ik dit schrijf, kijk ik naar buiten en zie ik de vrolijk gekleurde narcis die zich niks aantrekt van het grijze weer.